Οι βροχοπτώσεις στη Νάξο

Ένας από τους σημαντικούς παράγοντες των μειωμένων αποθεμάτων στους δύο ταμιευτήρες του νησιού, στο Φράγμα Φανερωμένης και στη Λιμνοδεξαμενή Εγγαρών είναι οι περιορισμένες βροχοπτώσεις της χρονιάς. Σύμφωνα με στοιχεία της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας της Νάξου, από το Σεπτέμβρη του 2013 έως και το Μάιο του 2014 το ύψος της βροχής ανήλθε σε 325,4 χιλιοστά, ενώ την αντίστοιχη περίοδο των ετών 2012-2013 το ύψος της βροχής ήταν 366,8 χιλιοστά.  

Ωστόσο, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία των βροχοπτώσεων της τελευταίας 50ετίας, όπως έχουν καταγραφεί από τον Μετεωρολογικό Σταθμό της Νάξου.

Όπως τονίζει ο Φυσικός-Μετεωρολόγος Νίκος Δρής, «η διερεύνηση για την ύπαρξη κάποιας τάσης στην εξηκονταετία έδειξε την εμφάνιση μιας εντελώς ασήμαντης στατιστικά και ουσιαστικά αυξητικής τάσης 1χιλ/έτος. Μάλιστα εμφανίζεται και οπτικά από τις καταχωρημένες τιμές μία κύμανση, που δείχνει ότι οι διάφορες μέγιστες, ελάχιστες και ενδιάμεσες τιμές επαναλαμβάνονται ανελλιπώς στη διάρκεια των εξήντα ετών.».

          Επειδή από πλευράς Στατιστικής, αν κάποιος θεωρήσει άλλο πλήθος τελευταίων ετών μικρότερο του 60, ενδεχομένως να εξαγάγει μία στατιστικά σημαντική τάση, έγινε και μελέτη με βάση τα τελευταία 50,40, 30, 20 και 10 έτη, από την οποία επίσης προέκυψε ότι η τάση στα ετήσια ύψη βροχής είναι ασήμαντη στατιστικά, αμελητέα αυξητική, όπως για την τελευταία δεκαετία ή εικοσαετία με 5 χιλ/.έτος

Επίσης, για όλους τους μήνες η τυπική απόκλιση είναι πολύ μεγάλη σε σύγκριση με τη μέση τιμή, που σημαίνει ότι υπάρχει μία μεγάλη διασπορά των τιμών, δηλαδή για τον κάθε μήνα έχει εμφανιστεί μεγάλη ποικιλία τιμών από πολύ μικρή μέχρι πολύ μεγάλη. Για παράδειγμα τον Γενάρη που μαζί με το Δεκέμβρη είναι οι πιο βροχεροί μήνες με μέση τιμή 69 χιλ., έχουν εμφανιστεί τιμές από 1 μέχρι 235 χιλ.

          Με εξαίρεση τους καλοκαιρινούς μήνες Ιούλιο και Αύγουστο, που χαρακτηρίζονται από αμελητέο ύψος βροχής, για όλους τους υπόλοιπους βροχερούς μήνες δεν εμφανίζεται στατιστικά σημαντική πτωτική ή ανοδική τάση στα τελευταία εξήντα έτη. Επιπλέον παρατηρείται για όλους τους μελετώμενους μήνες μία κύμανση, που δείχνει ότι οι διάφορες μέγιστες, ελάχιστες και ενδιάμεσες τιμές επαναλαμβάνονται ανελλιπώς για τον κάθε μήνα στη διάρκεια των εξήντα ετών. 

 

Συμπεράσματα και προτάσεις

«Πέραν του συνολικού μηνιαίου ύψους βροχής, σημασία για μία περιοχή έχει και η ένταση, η ραγδαιότητα της βροχής, δηλαδή σε πόσο χρόνο έπεσε συγκεκριμένη ποσότητα νερού, ώστε αυτό να προλάβει να απορροφηθεί από το έδαφος και να μην υποστεί ολική απορροή προς τη θάλασσα ή προκαλέσει πλημμύρα. Οι κάθε είδους αποψιλώσεις αποτρέπουν την απορρόφηση από το έδαφος και διευκολύνουν τη διάβρωση του εδάφους και την απώλεια του νερού προς τη θάλασσα. Συνεπώς χρήσιμη είναι η κατασκευή αναβαθμών, όπως στις πλαγιές τ’ Απεράθου, που συγκρατούν την ορμή του νερού εξασφαλίζοντας την ευκολότερη απορρόφησή του προς πλήρωση των υπόγειων δεξαμενών και προς αποτροπή διάβρωσης του εδάφους» τονίζει ο Φυσικός-Μετεωρολόγος και Διευθυντής της Μετεωρολογικής Σχολής Νίκος Δρυς και συνεχίζει: «Επίσης, στη Νάξο υπάρχουν κάποιοι μήνες ανομβρίας, όπως ο Ιούνιος, ο Ιούλιος και ο Αύγουστος, που είναι σχεδόν άνυδροι και ο Μάης και ο Σεπτέμβρης με πολύ μικρό ύψος βροχής 11 χιλ. κατά μέσον όρο. Γι αυτό θα πρέπει να προωθηθεί η κατασκευή λιμνοδεξαμενών, ώστε το αξιόλογο ποσό νερού που πέφτει από Οκτώβρη μέχρι Απρίλη να μη χάνεται και να είναι διαθέσιμο, τουλάχιστον για άρδευση, κατά τους μη βροχερούς ανοιξιάτικους και καλοκαιρινούς μήνες».

 Καταλήγοντας στα συμπεράσματα και στις προτάσεις του, ο Νίκος Δρης τονίζει ότι «οι βροχές της Άνοιξης και του Καλοκαιριού προκαλούνται κυρίως από αστάθεια, που εμφανίζεται μόνο στην Ηπειρωτική Ελλάδα. Κατ’ αυτή, μια υγρή αέρια μάζα, κοντά στο έδαφος, θερμαίνεται από το έδαφος, το οποίο μετατρέπει τη μικρού μήκους κύματος υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία σε μεγάλου μήκους κύματος θερμική, μέχρι το μεσημέρι. Σαν αραιότερη και ελαφρύτερη αυτή η αέρια μάζα ανέρχεται και υφίσταται αδιαβατική εκτόνωση και ψύξη, με συνέπεια να διαστέλλεται και να υγροποιούνται οι εμπεριεχόμενοι υδρατμοί, που σχηματίζοντας υδροσταγόνες, μεγάλου συνήθως μεγέθους, πέφτουν σαν δυνατή βροχή ή καταιγίδα τη γνωστή ανοιξιάτικη απογευματινή μπόρα. Η Νάξος, λοιπόν, σαν νησί, δεν έχει τόση έκταση στεριάς που να ευνοεί τη δημιουργία αστάθειας κατά τους εαρινούς και θερινούς μήνες».