Επαναπατρίστηκαν Πρωτοκυκλαδικές αρχαιότητες

Δύο αρχαία αντικείμενα του Πρωτοκυκλαδικού Πολιτισμού, που πιθανότατα προέρχονται από τη Νάξο, επαναπατρίστηκαν και θα εκτίθενται πλέον στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, στην Αθήνα. Πρόκειται για ένα  μαρμάρινο ειδώλιο και ένα τηγανόσχημο σκεύος, τα οποία τη δεκαετία του 1970 μεταφέρθηκαν στη Γερμανία και από τότε κοσμούσαν το Κρατικό Μουσείο της Βάδης, στην Καρλσρούη.

Το τηγανόσχημο σκεύος με την κοντή τριγωνική λαβή, έχει διάμετρο 18 εκ. και διακοσμείται με ανάγλυφη αλληλοσυνδεόμενη σπείρα, η οποία κατανέμεται με ακρίβεια στην επιφάνεια του αγγείου. Σύμφωνα με την  Γενική Διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς Μαρία Βλαζάκη –Ανδρεαδάκη «η σπείρα υπήρξε εξαιρετικά δημοφιλές διακοσμητικό θέμα στον Πρωτοκυκλαδικό Πολιτισμό και πιθανώς συμβολίζει τη θάλασσα ή τον ήλιο. Αντίστοιχος

διάκοσμος απαντάται και σε πυξίδες, προερχόμενες από τα Δωκαθίσματα Αμοργού, τη Νάξο και τη νησίδα του Δασκαλειού. Πρόκειται για ένα από τα ελάχιστα λίθινα τηγανόσχημα και το μοναδικό δείγμα που έχει κατασκευαστεί από χλωρίτη λίθο. Χρονολογείται στο διάστημα από 2700- 2400 έως 2300 πΧ.»

Σε ότι αφορά το μαρμάρινο κυκλαδικό ειδώλιο, ύψους σχεδόν 90 εκ., απεικονίζει γυναικεία μορφή με τα χέρια σταυρωμένα κάτω από το στήθος. Ομοιάζει με ειδώλιο, μεγαλυτέρων διαστάσεων, που εκτίθεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και προέρχεται από την Αμοργό. Οι ανατομικές λεπτομέρειες, όπως αυτιά, μύτη, στήθος, μάτια και φρύδια, αποδίδονται είτε πλαστικά είτε σε χαμηλό ανάγλυφο και σώζονται ίχνη χρώματος. Το ειδώλιο χρονολογείται στο 2700- 2400/ 2300 πΧ και ανήκει στη λεγόμενη «κατηγορία Σπεδού».

Μετά από πολύχρονες διαπραγματεύσεις, που κράτησαν περισσότερο από τρία χρόνια, το Μουσείο της Βάδης αποφάσισε να επιστρέψει τα δύο πρωτοκυκλαδικά αντικείμενα, τα οποία αποδείχθηκε ότι είχαν εξαχθεί παρανόμως από την Ελλάδα. Αφετηρία των διαπραγματεύσεων ήταν το αίτημα της Γερμανικής πλευράς να διατεθούν ελληνικές αρχαιότητες για έκθεση στη Γερμανία. Η Ελληνική πλευρά απάντησε αρνητικά, ανοίγοντας τον κύκλο των διαπραγματεύσεων, οι οποίες ολοκληρώθηκαν την με την παράδοση των αντικειμένων στο Εθνικό Μουσείο.

Στη τελετή παράδοσης που έγινε την Παρασκευή 6 Ιουνίου στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, παρόντων εκπροσώπων της  ελληνικής και γερμανικής κυβέρνησης, ο Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Πάνος Παναγιωτόπουλος δήλωσε μεταξύ άλλων. «Ο επαναπατρισμός των αρχαιοτήτων της Πρωτοκυκλαδικής Περιόδου είναι μια επιτυχία για την Ελλάδα και για τη Γερμανία. Είναι μια νίκη της νομιμότητας και μια ήττα της αρχαιοκαπηλίας, μια νίκη ενός ελπιδοφόρου ευρωπαϊκού μέλλοντος και μια ήττα ενός θολού παρελθόντος.»

Οι δυο επαναπατριζόμενες αρχαιότητες θα ενταχθούν στη μόνιμη έκθεση των Κυκλαδικών αρχαιοτήτων του Ενικού Αρχαιολογικού Μουσείου, όλα τα εκθέματα του οποίου έχουν νόμιμη προέλευση.